Marzy Ci się własny kawałek ziemi? Planujesz budowę domu w spokojnej okolicy albo inwestycję pod wynajem? Bez względu na to, jaki masz cel, zakup działki to jedna z najważniejszych decyzji w życiu. Jeśli właśnie rozważasz ten krok, musisz wiedzieć, że nie wystarczy dogadać się z właścicielem. Tu ważne są formalności, które reguluje prawo, a ich centrum stanowi wizyta w kancelarii notarialnej.
Zakup działki – kiedy konieczna jest wizyta u notariusza?
Każda transakcja związana z przeniesieniem własności nieruchomości musi być zawarta w formie aktu notarialnego. Podpisanie zwykłej umowy kupna-sprzedaży bez udziału notariusza nie ma znaczenia w świetle prawa. Jest ona po prostu nieważna. To oznacza, że nie stajesz się właścicielem działki formalnie i prawnie.
Czasem zdarza się, że ktoś proponuje „na próbę” zaliczkę, pisemne porozumienie bez notariusza albo „umowę cywilną”, którą rzekomo później się zalegalizuje. Bez aktu notarialnego ani Ty, ani sprzedający nie możecie mówić o ważnej transakcji. To właśnie notariusz sporządza dokument, który potwierdza przeniesienie własności, a potem przekazuje odpowiednie informacje do sądu wieczystoksięgowego.
Jak przebiega proces u notariusza?
Jeśli wszystko idzie zgodnie z planem i uzgodniłeś formalności z właścicielem działki, czas umówić wizytę w kancelarii notarialnej. Jednak zanim usiądziesz do podpisu, musisz przygotować komplet dokumentów. Wśród nich znajdzie się m.in. odpis z księgi wieczystej, dokument potwierdzający tytuł własności, wypis z rejestru gruntów i ewentualnie zaświadczenie o przeznaczeniu działki w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.
Rolą notariusza oprócz spisanie aktu jest również weryfikacja, czy działka nie ma obciążeń, sprzedający ma prawo ją sprzedać i czy cała transakcja będzie bezpieczna dla obu stron.
Na miejscu, w kancelarii, otrzymasz projekt aktu, zostaniesz poinformowany o opłatach (w tym podatku od czynności cywilnoprawnych) i co najważniejsze otrzymasz dokument, który uczyni Cię właścicielem gruntu. Notariusz przesyła następnie odpowiednie zawiadomienie do sądu, który dokonuje wpisu do księgi wieczystej.
Co jeszcze warto wiedzieć przed zakupem działki?
Zanim jeszcze zdecydujesz się na konkretną działkę, sprawdź jej status w ewidencji gruntów, przeznaczenie w planie miejscowym i dostęp do drogi publicznej. Pamiętaj też, że jeśli kupujesz działkę rolną lub leśną, mogą pojawić się dodatkowe ograniczenia. Wówczas notariusz podpowie Ci, co zrobić, by legalnie sfinalizować transakcję.
Warto zapytać o wszystko – nawet to, co wydaje się oczywiste. W kancelarii nie obowiązuje zasada „głupich pytań”. Wręcz przeciwnie, im więcej dowiesz się przed podpisaniem aktu, tym spokojniej będziesz spać jako właściciel.
Kupno działki bez notariusza może wydawać się możliwe, ale prędzej czy później pojawią się poważne problemy. Jeśli zależy Ci na bezpieczeństwie, legalności i spokoju, umowa w formie aktu notarialnego to obowiązek.
