Zabezpieczanie spadku i sporządzanie inwentarza
Zabezpieczanie spadku i sporządzanie inwentarza to istotna czynność notarialna, której celem jest ochrona całego majątku pozostawionego przez zmarłego – przed jego roztrwonieniem, zniszczeniem lub przywłaszczeniem przez osoby nieuprawnione. W praktyce oznacza to, że notariusz działa w interesie wszystkich potencjalnych spadkobierców oraz wierzycieli spadku, zapewniając, że składniki majątku zostaną szczegółowo opisane, zabezpieczone i zachowane do momentu ich formalnego rozdysponowania. Zadaniem notariusza jest wówczas dokładne ustalenie, co wchodzi w skład spadku (aktywów i ewentualnych długów) oraz sporządzenie spisu inwentarza w sposób zgodny z przepisami prawa. Taki dokument ma charakter urzędowy i może mieć istotne znaczenie w dalszym postępowaniu spadkowym, zwłaszcza jeśli któryś ze spadkobierców chce przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczoną odpowiedzialnością za długi. Zabezpieczenie spadku i sporządzenie inwentarza może zostać przeprowadzone na wniosek spadkobierców, wierzycieli, wykonawcy testamentu lub kuratora spadku. Czynność ta nie tylko zapobiega ewentualnym nadużyciom, ale też daje jasność co do stanu majątku i ułatwia jego późniejsze podzielenie zgodnie z wolą spadkodawcy lub zasadami dziedziczenia ustawowego. Dla wielu rodzin to krok zapewniający bezpieczeństwo prawne oraz przejrzystość w trudnym czasie po śmierci bliskiej osoby.
Zabezpieczanie spadku i sporządzanie inwentarza
Zabezpieczenie spadku podejmowane jest w sytuacjach, gdy istnieje realne ryzyko uszczuplenia spadku, na przykład w przypadku braku nadzoru nad majątkiem, nieznanego kręgu spadkobierców, konfliktu między nimi lub podejrzenia działań niezgodnych z prawem. Notariusz, wykonując tę czynność, dba o to, aby cały majątek został należycie zabezpieczony do czasu formalnego rozstrzygnięcia sprawy spadkowej.
Równocześnie lub niezależnie od zabezpieczenia, możliwe jest sporządzenie spisu inwentarza, który ma na celu dokładne ustalenie składników masy spadkowej – zarówno aktywów (np. nieruchomości, środki finansowe, ruchomości), jak i pasywów (długów, zobowiązań). Dokument ten ma charakter urzędowy i jest szczególnie istotny dla spadkobierców, którzy zamierzają przyjąć spadek z dobrodziejstwem inwentarza, czyli z ograniczoną odpowiedzialnością za ewentualne długi.